“Το σκυλί μου ήταν πάντα πολύ ντροπαλο, αλλά πρόσφατα, άρχισε να γρυλίζει σε ανθρώπους που προσπαθούν να το πλησιάσουν, αλλά ακόμα κι άτομα που απλά περνούν κοντά του στην βόλτα.” Αυτή η φράση που άκουσα, σε επίσκεψη που έκανα σε πετ σοπ, με έκανε να γράψω αυτό το άρθρο, για την κοινωνικοποίηση των κουταβιών.
Τι είναι η κοινωνικοποίηση των κουταβιών;
Κατά τη διάρκεια της λεγόμενης «ευαίσθητης περιόδου» πολύ πρώιμης ζωής, τα κουτάβια μαθαίνουν για το τι είναι φυσιολογικό στον κόσμο. Είναι σχεδόν σαν να αναπτύσσουν έναν κατάλογο με αξιοθέατα, ήχους, μυρωδιές και εμπειρίες που εμπίπτουν στην κατηγορία “ασφαλείς” Εάν το φάσμα των ευχάριστων πρώιμων εμπειριών είναι ευρύ και ποικίλο, το κουτάβι μαθαίνει ότι το “νέο” δεν σημαίνει απαραίτητα “τρομακτικό”.
Για παράδειγμα, όταν υιοθέτησα τον σκύλο μου, ως κουτάβι ηλικίας εννέα εβδομάδων, τον κοινωνικοποίησα προσεκτικά. αλλά ζούσα σε μονοκατοικία κι έτσι ο μικρός δεν γνώρισε τους ανελκυστήρες.Καποια στιγμή που χρειάστηκε να τον πάρω μαζί μου στο σπίτι φίλης που είχε ανελκυστήρα είχε μια στιγμή έκπληξης όταν το δωμάτιο άρχισε να κινείται. Εκεί ήταν που λειτούργησε η καλή κοινωνικοποίηση που του είχα κάνει, ώστε να τον καθησυχάσει ότι αυτή η νέα κατάσταση ήταν εντάξει.
Πότε πρέπει να κοινωνικοποιήσετε το κουτάβι σας;
Ο κάθε εκπαιδευτής θα σας δώσει διαφορετικές ημερομηνίες διαρκείας της κοινωνικοποίησης, που κυμαίνονται από 12 έως 16 εβδομάδες. Είναι πολύ σημαντικό να ξεκινήσετε από τη στιγμή που θα πάρετε το κουτάβι σας στο σπίτι. Χωρίς καλή κοινωνικοποίηση, το κουτάβι σας πιθανότατα θα είναι ντροπαλό και φοβικό καθώς μεγαλώνει και καθώς ενηλικιώνεται, μπορεί να μάθει ότι η επίθεση μπορεί να απομακρύνει τα πράγματα που τον φοβίζουν.
Τα μη κοινωνικοποιημένα σκυλιά μοιάζουν εύθραυστα κι ανταποκρίνονται στην αλλαγή και την καινοτομία με φόβο. Μπορούν να συμπεριφέρονται καλά όταν είναι στον χώρο τους και στη συνέχεια να αλλάζουν συμπεριφορά, όταν π.χ η οικογένειά τους μετακομίζει σε ένα νέο σπίτι. Έχω συναντήσει σκύλους που δεν μπορούσαν να πάνε σε εξωτερικούς χώρους τη μέρα, όταν οι δρόμοι είχαν κίνηση, με ανθρώπους και θόρυβο. Ήταν σκύλοι που έβγαιναν βόλτα με την ουρά χαμηλωμένη και δεν απολάμβαναν τον περίπατο γιατί διαρκώς προσπαθούσαν να επιστρέψουν στον χώρο τους.
Οι περισσότεροι κτηνίατροι, κατανοητά ανησυχούν για τους κινδύνους μολυσματικής νόσου και συμβουλεύουν τους υιοθετούντες να διατηρούν τα κουτάβια τους σε κλειστό χώρο έως ότου ολοκληρωθούν όλοι οι εμβολιασμοί. Η άποψη μου είναι οτι ο κίνδυνος μόλυνσης είναι σχετικά μικρός σε σύγκριση με την πιθανότητα θανάτου από ένα πρόβλημα συμπεριφοράς. Τα κουτάβια προστατεύονται από αντισώματα που έλαβαν από τις μητέρες τους και από την πρώτη σειρά εμβολιασμών τους.
Πώς να κοινωνικοποιήσετε το κουτάβι σας.
Πάρτε το κουτάβι σας, με το αυτοκίνητο, στα χέρια σας ή ακόμα και σε ένα παιδικό καρότσι, αν είναι πολύ βαρύ για να μεταφερθεί. Πηγαίνετε μαζί του στο πλησιέστερο εμπορικό κέντρο, στο σταθμό λεωφορείων, σε σιδηροδρομικό σταθμό, στην λαϊκή της γειτονιάς σας, στο βενζινάδικο, στο ανθοπωλείο κλπ. Μπείτε μαζι στην αίθουσα αναμονής του κτηνιάτρου και του γκρούμερ και βγείτε ξανά. Αφήστε το να νιώσει πολλές επιφάνειες κάτω από τα πόδια, από το χορτάρι και το τσιμέντο μέχρι τα φύλλα. Μάθετε το να ανεβαινοκατεβαίνει σκάλες, ξεκινώντας από το χαμηλότερο σκαλοπατι και σιγά σιγά σε μια ολόκληρη σκάλα.
Γνωρίστε στο κουτάβι σας διάφορους ανθρώπους.
Γνωρίστε στο κουτάβι σας όλα τα είδη ανθρώπων στον κόσμο. Η χώρα μας πλέον είναι πολυπολιτισμική. Πολλοί φίλοι μου εξομολογούνται με αμηχανία ότι το σκυλί του / της αντιδρά έντονα σε ανθρώπους άλλων φυλών. Πάρτε λοιπόν μαζί σας κάποια υψηλής ποιότητας ξηρή τροφή για σκύλους κι ενθαρρύνετε τα ευγενικά παιδιά να πλησιάσουν το κουτάβι σας και να τον ταΐσουν. Επίσης άνθρωποι που χρησιμοποιούν αναπηρικά αμαξίδια, γενειοφόροι άνδρες με βαθιές φωνές, καλόγριες, άστεγοι που συλλέγουν μπουκάλια από το δρόμο, θα μας βοηθήσουν πολύ στην κοινωνικοποίηση. Δεν θα πρέπει ο σκύλος σας να αντιδρά άσχημα στην θέα ανθρώπων που είναι διαφορετικοί εμφανισιακά από εσάς.
Γνωρίστε στο κουτάβι σας άλλα ζώα.
Όπως γνωρίζουμε ανθρώπους στο κουτάβι μας, έτσι πρέπει να του γνωρίσουμε και τα ζώα. Ένα κουτάβι που μεγαλώνει γνωρίζοντας τις γάτες είναι λιγότερο πιθανό να τους επιτίθεται όταν μεγαλώσει. Εάν ζείτε στην επαρχία, η γνωριμία με άλλα είδη μπορεί να γίνει εύκολα. Αν ζείτε στην πόλη, δουλέψτε με αυτά που έχετε. Πάντα πλησιάζοντας τα σταδιακά και δίνοντας λιχουδιές στο κουτάβι σας. Το κουτάβι σας πρέπει να συναντήσει σκυλιά κι άλλα κουτάβια που γνωρίζετε ότι είναι φιλικά και υγιή.
Αποφυγή κροτοφοβίας.
Πολλά σκυλιά φοβούνται άγνωστους ήχους. Επιδιώξτε το κουτάβι σας να ακούει τις σειρήνες της αστυνομίας, τα πυροσβεστικά οχήματα, το επαναλαμβανόμενο μπιπ που κάνει ένα φορτηγό όταν παρκάρει. Επίσης ήχοι που πρέπει να γνωρίσει, είναι το κελάηδημα πουλιών, μουσική, κυλιόμενες μεταλλικές πόρτες, κουδούνια, Οι πυροβολισμοί κι άλλοι εκκωφαντικοί ήχοι είναι συχνά ένοχοι για τις φοβίες των σκύλων. Μπορείτε να κατεβάσετε δωρεάν ήχους πόλης από το ίντερνετ και να τους βάζετε να τους ακούει το κουτάβι κατά την διάρκεια της μέρας.
Τι να κάνετε εάν το κουτάβι σας είναι “ντροπαλό”.
Ας υποθέσουμε ότι γνωρίζετε το κουτάβι σας σε έναν φίλο σας, ο οποίος φοράει μαύρα γυαλιά κι έχει περίεργο κουρεμα και βλέπετε ότι το κουτάβι σας δεν τον πλησιάζει να πάρει τροφή απο το χέρι του. Σε καμιά περίπτωση μην το πιέζετε να πλησιάσει. Πάρτε μια βαθιά αναπνοή, χαλαρώστε και αφήστε το κουτάβι σας να υποχωρήσει. Ζητήστε από τον φίλο σας να καθίσει και να αγνοήσει το κουτάβι. Αφήστε το να προσεγγίσει με τον δικό του ρυθμό, ενώ ο φίλος σας δεν του δίνει καμία σημασία. Το κουτάβι θα μείνει σε μια απόσταση που θα νιώθει ασφάλεια.
Οταν δείτε ότι το κουτάβι σας παραμένει σε απόσταση αλλά είναι ήρεμο, θα είστε σε καλό “δρόμο”. Επαναλάβετε τη συνάντηση αργότερα ή άλλη μέρα. Προσοχη: Θα επιβραβεύετε κάθε βήμα που κάνει μπροστά, χωρίς όμως να το το δελεάζεις για να πλησιάσει. Όταν αισθανθεί άνετα, θα πλησιάσει μόνο του.
Εάν παρά τις προσπάθειες σας, διαπιστώσετε ότι το κουτάβι σας παραμένει επιφυλακτικό με ανθρώπους ή ζωα, μιλήστε αμέσως με έναν ειδικό (εκπαιδευτή ή κτηνίατρο). Η πρώιμη συμπεριφορά είναι συχνά πολύ εύπλαστη και όσο ταχύτερα παρεμβαίνετε σε τυχόν προβλήματα, τόσο μεγαλύτερες είναι οι πιθανότητες να τις διορθώσετε.